نیکا خسروی:
بدلیل ضعف مدیریت بحران های شهری امروز اگر ساختمان پلاسکو و تعدادی از هموطنانمان قربانی آن بودند باید در آینده و در پی وقوع یک زلزله احتمالی ، آماده تحمل آسیب های سنگین تری به لحاظ مادی و جانی باشیم!
نیکا خسروی پژوهشگر رسانه در پی پایان عملیات آوار برداری ساختمان پلاسکو در یادداشتی به نقد ساختار ضعیف مدیریت بحران شهری پرداخت که متن کامل آن به شرح ذیل است:
این روزها خبرهای زیادی مبنی بر فداکاری و ایثار آتش نشانان شنیده می شود. آتش نشانانی که همواره جان خود را فدای جان و مال مردم کرده اند و آتش نشانانی که در پی حادثه اخیر تخریب ساختتمان پلاسکوواقع در خیابان جمهوری زیر آوارهای داغ و سوزان به عشق خدمت به مردم و وطنشان مدفون ماندند!
ماجرا از آن جا شروع شد که ساختمان پلاسکو که روزگاری مرتفع ترین و مدرن ترین ساختمان تهران به حساب می آمد در روز پنجشنبه ،30 دی طعمه حریق شد و دقایقی بعد فروریخت.
در پی این حادثه بیش از صد نفر کشته و زخمی شدند که از جمله آنان 16 آتشنشان کشورمان بودند.
فروپاشی ساختمان پلاسکو دلایلی تروریستی نداشت بلکه فروپاشی شهری با بافت های فرسوده را نشان می داد که در اثر عدم رعایت نکات ایمنی فروریخت. این حادثه نشان داد که تا چه حد شهر تهران در برابر آسیب های شهری و بلایای طبیعی آسیب پذیر است.
از گذشت و ایثار آتش نشانان و گروه های امدادی که بگذریم، به سرمایه داری مبتنی بر رانت و حاکمیت رابطه بر ضابطه در سازمان هایی چون شهرداری و عدم کارایی آن برای حفظ مسایل ایمنی و مسایل زیست محیطی می رسیم.
شاید با وجود برخورد های جدی و اخطارهایی از سوی شهرداری به کسبه یا پلمپ مغازه ها این اتفاق رخ نمی داد. شاید در صورت هماهنگی بین سازمان های امنیتی، جان انسان های بیشتری نجات می یافت. شاید با تمهیدات، آمادگی های بیشتر و داشتن مدیری قوی و کارآمد تر در امر مدیریت بحران، حادثه به گونه ای بهتر کنترل می شد.
حال اگر نگاهی به رویکرد رسانه ها نسبت به این حادثه بپردازیم در خواهیم یافت که رسانه ملی تنها در حال تلطیف فضای جامعه و آرام نگهداشتن مردم بود به جای آن که به بالا بردن سطح فرهنگ عمومی بپردازد.
مردمی که با وجود داشتن تکنولوژی هایی چون تلفن همراه هنوز فرهنگ استفاده از آن را نمی دانند و در عین حال خود را شهروندی خبرنگار می دانند و با ساختمانی فروریخته عکس سلفی می اندازند. شاید اگر رسانه ملی به فرهنگ عمومی جامعه و مسایلی از این قبیل بیشتر می پرداخت، شهروندان مسئولانه تر عمل می کردند و باعث کندی و خلل در کار نیروهای امدادی نمی شدند.
همه این کوتاهی ها، بحرانی عظیم را در کشور نشان می دهد که امروز ساختمان پلاسکو و تعدادی از هموطنانمان قربانی آن بودند و در آینده زلزله، به مراتب آسیب سنگین تری را چه به لحاظ مادی و چه به لحاظ جانی بر جای خواهد گذاشت که با وجود این شرایط دعا تنها راه مقابله خواهد بود.
یادداشتی از : نیکا خسروی - پژوهشگر رسانه و دکترای ارتباطات اجتماعی
- با تابناک زنجان همراه باشید.